انواع روش های تعمیر و نگهداری ماشین آلات و قطعات صنعتی NET

تعمیر و نگهداری قطعات و ماشین آلات صنعتی: تضمینی برای راندمان و طول عمر

 تعمیر و نگهداری (نت) صحیح و اصولی قطعات و ماشین آلات صنعتی، تضمینی برای حفظ راندمان، افزایش طول عمر و جلوگیری از توقفات ناگهانی و پرهزینه در دنیای صنعتی امروزمی باشد که  راندمان و طول عمر ماشین آلات نقشی حیاتی در موفقیت کسب و کارها ایفا می‌کنند در این مقاله، به بررسی ابعاد مختلف تعمیر و نگهداری، انواع روش‌های آن، مزایا و چالش‌های پیش رو می‌پردازیم.

تعمیر و نگهداری چیست؟

تعمیر و نگهداری صنعتی که با عناوینی چون maintenance، NET  یا اورهال به کار برده می شود در واقع مجموعه ای از اقدامات و فعالیت های سیستماتیک با هدف حفظ و بهینه سازی کارایی عملیاتی ماشین آلات، تجهیزات و تاسیسات در بخش های تولیدی و صنعتی است. این شامل یک رویکرد فعال برای اطمینان از عملکرد مداوم دارایی ها، جلوگیری از خرابی های غیرمنتظره و افزایش طول عمر کلی اجزای حیاتی است. تعمیر و نگهداری صنعتی یک چارچوب جامع است که استراتژی های مختلفی را برای مدیریت، نظارت و ارتقای عملکرد دارایی های فیزیکی یکپارچه می کند.

اهمیت تعمیر، نگهداری و اورهال Overhaul

تعمیر و نگهداری صنعتی (NET)، مجموعه‌ای از اقدامات پیشگیرانه و دوره‌ای است که به منظور حفظ عملکرد صحیح و بهینه ماشین آلات انجام می‌شود. این اقدامات شامل مواردی مانند بازرسی، سرویس، روغن کاری، تعویض قطعات فرسوده و تنظیمات لازم می‌شود. تعمیر و نگهداری یک سرمایه‌گذاری ضروری برای هر فرد، کسب و کار و سازمانی است که به دنبال عملکردی کارآمد، ایمن، اقتصادی و پایدار است.

مزایای تعمیر و نگهداری:

 افزایش راندمان: با حفظ عملکرد صحیح ماشین آلات، راندمان تولید افزایش می‌یابد.

 کاهش هزینه‌ها: تعمیر و نگهداری پیشگیرانه، از بروز خرابی‌های ناگهانی و پرهزینه جلوگیری می‌کند. پیشگیری از خرابی‌های بزرگ و پرهزینه با انجام تعمیر و نگهداری منظم، در نهایت منجر به کاهش هزینه‌های تعمیرات و نگهداری در بلندمدت می‌شود. همچنین، با افزایش کارایی و راندمان تجهیزات، مصرف انرژی و مواد اولیه نیز کاهش می‌یابد که این امر به نوبه خود منجر به صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود.

افزایش طول عمر: با مراقبت صحیح، عمر مفید ماشین آلات افزایش می‌یابد. تعمیر و نگهداری با شناسایی و رفع عیوب جزئی در مراحل اولیه، از بروز خرابی‌های بزرگ و پرهزینه در آینده جلوگیری می‌کند. این امر به طور قابل توجهی طول عمر تجهیزات و ماشین‌آلات را افزایش می‌دهد و از نیاز به تعویض زودهنگام آنها جلوگیری می‌کند.

کاهش توقفات: تعمیر و نگهداری منظم، از توقفات ناگهانی و ناخواسته در خط تولید جلوگیری می‌کند.

ایمنی بیشتر: با رفع نقص‌ها و ایرادات احتمالی، محیط کار امن‌تر می‌شود. تعمیر و نگهداری منظم، به شناسایی و رفع خطرات ایمنی بالقوه در تجهیزات و ماشین‌آلات کمک می‌کند. این امر از بروز حوادث ناگوار و جراحات جلوگیری کرده و محیط کار را برای کارکنان ایمن‌تر می‌کند.

 افزایش کیفیت محصولات یا خدمات: با حفظ عملکرد صحیح و دقیق تجهیزات و ماشین‌آلات، کیفیت محصولات یا خدماتی که ارائه می‌شوند نیز افزایش می‌یابد. این امر به جلب رضایت مشتریان و افزایش اعتبار و شهرت کسب و کار کمک می‌کند.

حفظ ارزش دارایی‌ها: انجام منظم تعمیر و نگهداری، به حفظ ارزش دارایی‌های یک فرد، کسب و کار یا سازمان کمک می‌کند. تجهیزات و ماشین‌آلاتی که به طور مرتب نگهداری می‌شوند، در صورت نیاز به فروش، ارزش بیشتری خواهند داشت.

 ارتقای رضایت شغلی: کار کردن با تجهیزات و ماشین‌آلاتی که به طور صحیح و روان کار می‌کنند، رضایت شغلی کارکنان را افزایش می‌دهد. این امر منجر به افزایش انگیزه و تعهد آنها در قبال کارشان می‌شود و در نهایت به نفع کسب و کار خواهد بود.

 حفاظت از محیط زیست:تعمیر و نگهداری منظم، به کاهش مصرف انرژی و مواد اولیه کمک می‌کند. این امر به نوبه خود منجر به کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی و حفظ منابع طبیعی می‌شود.

کمک به برنامه‌ریزی و مدیریت: با انجام منظم تعمیرات و سرویس‌های دوره‌ای، می‌توان برنامه‌ریزی و مدیریت بهتری برای تعمیرات و نگهداری در آینده انجام داد. این امر به جلوگیری از غافلگیری و صرف هزینه‌های اضافی در مواقع نامناسب کمک می‌کند.

ایجاد صلح ذهنی:آگاهی از اینکه تجهیزات و ماشین‌آلات به طور مرتب نگهداری می‌شوند، به افراد، مدیران و صاحبان کسب و کار آرامش خاطر می‌دهد و آنها را از نگرانی‌های مربوط به خرابی و بروز مشکلات ناگهانی رها می‌کند.

بنابراین، با در نظر گرفتن تمام این فواید، می‌توان گفت که تعمیر و نگهداری نقشی حیاتی در تضمین عملکرد صحیح، طول عمر مفید و پایداری تجهیزات، ماشین‌آلات، تأسیسات و زیرساخت‌ها ایفا می‌کند.

انواع روش‌های تعمیر و نگهداری:

 تعمیر و نگهداری پیشگیرانه (PM) یا نت پیشگیرانه :

تعمیر و نگهداری پیشگیرانه به منظور جلوگیری از بروز خرابی در تجهیزات و ماشین‌آلات انجام می‌شود. این روش با شناسایی و رفع مشکلات جزئی در مراحل اولیه، از بروز خرابی‌های بزرگ و پرهزینه در آینده جلوگیری می‌کند.

تعمیر و نگهداری اصلاحی (CM) یا نت اصلاحی :

تعمیر و نگهداری اصلاحی پس از وقوع خرابی در تجهیزات و ماشین‌آلات انجام می‌شود. در این روش، هدف اصلی رفع عیب و نقص و بازگرداندن تجهیزات به حالت عادی کار است.

 تعمیر و نگهداری مبتنی بر شرایط (CBM):

تعمیر و نگهداری مبتنی بر شرایط بر اساس داده‌ها و اطلاعات جمع‌آوری شده از سنسورها و سیستم‌های نظارتی انجام می‌شود. در این روش، زمانی که پارامترهای عملکردی از محدوده قابل قبول خارج شوند، اقدامات لازم برای رفع مشکل انجام می‌شود.

 تعمیر و نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان (RCM):

تعمیر و نگهداری مبتنی بر قابلیت اطمینان بر اساس تجزیه و تحلیل آماری و پیش‌بینی احتمال خرابی تجهیزات و ماشین‌آلات انجام می‌شود. در این روش، قبل از اینکه خرابی رخ دهد، اقدامات لازم برای جلوگیری از آن انجام می‌شود.

تعمیر و نگهداری اضطراری (EM) یا نت اضطراری :

تعمیر و نگهداری اضطراری در زمانی انجام می‌شود که یک خرابی ناگهانی و غیرمنتظره رخ دهد و عملکرد تجهیزات یا ماشین‌آلات به طور کامل مختل شود. در این روش، هدف اصلی رفع سریع مشکل و جلوگیری از خسارات بیشتر است.

 تعمیر و نگهداری جامع (TPM):

تعمیر و نگهداری جامع یک فلسفه مدیریتی است که به دنبال مشارکت فعال تمام کارکنان در فرآیند تعمیر و نگهداری است. هدف اصلی TPM، ایجاد یک محیط کاری بدون خرابی و اتلاف است.

 تعمیر و نگهداری ناب (Lean Maintenance):

تعمیر و نگهداری ناب بر اساس اصول و فلسفه تفکر ناب بنا شده است. هدف اصلی تعمیر و نگهداری ناب، حذف فعالیت‌های غیرضروری و بهینه‌سازی فرآیندهای تعمیر و نگهداری برای افزایش کارایی و کاهش هزینه‌ها است.

 تعمیر و نگهداری مبتنی بر فرصت (OM):

تعمیر و نگهداری مبتنی بر فرصت زمانی انجام می‌شود که به دلیل خاموش شدن برنامه‌ریزی شده تجهیزات یا ماشین‌آلات، فرصتی برای انجام تعمیرات و نگهداری وجود داشته باشد. در این روش، می‌توان از زمان خاموشی برای انجام تعمیرات پیشگیرانه یا اصلاحی استفاده کرد.

 تعمیر و نگهداری پیشگویانه (PdM):

تعمیر و نگهداری پیشگویانه از روش‌های پیشرفته مانند آنالیز روغن، آنالیز ارتعاشات و تصویربرداری حرارتی برای پیش‌بینی احتمال خرابی تجهیزات و ماشین‌آلات قبل از وقوع آن استفاده می‌کند.

تعمیر و نگهداری مبتنی بر تخصص (EBM):

تعمیر و نگهداری مبتنی بر تخصص از دانش و تجربه متخصصان برای حل مشکلات پیچیده و خاص تجهیزات و ماشین‌آلات استفاده می‌کند.

چگونه باید یک روش مناسب تعمیر و نگهداری را انتخاب کرد:

انتخاب روش مناسب تعمیر و نگهداری، به عوامل مختلفی مانند نوع ماشین آلات، شرایط کارکرد، ریسک خرابی و هزینه‌ها بستگی دارد که به طور خلاصه به توضیح هرکدام پرداخته شده است.

انتخاب روش تعمیر و نگهداری براساس نوع ماشین آلات:

• ماشین آلات ساده: برای این نوع ماشین آلات، معمولاً روش‌های ساده تعمیر و نگهداری مانند بازرسی‌های دوره‌ای و روغن کاری کافی است.
• ماشین آلات پیچیده: برای این نوع ماشین آلات، به روش‌های پیچیده‌تر تعمیر و نگهداری مانند تعمیر و نگهداری پیش‌بینانه و استفاده از ابزارهای تخصصی نیاز است.

انتخاب روش تعمیر و نگهداری براساس شرایط کارکرد:

• محیط‌های خورنده: در این نوع محیط‌ها، نیاز به تعمیر و نگهداری بیشتر است.
• محیط‌های تمیز: در این نوع محیط‌ها، نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر است.

انتخاب روش تعمیر و نگهداری براساس ریسک خرابی:

• ماشین آلات با ریسک خرابی بالا: برای این نوع ماشین آلات، باید از روش‌های پیشگیرانه و پیش‌بینانه تعمیر و نگهداری استفاده کرد.
• ماشین آلات با ریسک خرابی پایین: برای این نوع ماشین آلات، می‌توان از روش‌های ساده‌تر تعمیر و نگهداری استفاده کرد.

انتخاب روش تعمیر و نگهداری براساس هزینه‌ها:

• هزینه‌های تعمیر و نگهداری: باید هزینه‌های روش‌های مختلف تعمیر و نگهداری را با هم مقایسه کرد و روش مناسب را انتخاب کرد.
• هزینه‌های خرابی: باید هزینه‌های ناشی از خرابی ماشین آلات را نیز در نظر گرفت..

در نهایت، انتخاب روش مناسب تعمیر و نگهداری، نیاز به بررسی دقیق و کارشناسی دارد.

چه راهکارهایی برای انتخاب یک روش مناسب تعمیر و نگهداری وجود دارد؟

برون‌سپاری: در برخی موارد، برون‌سپاری خدمات تعمیر و نگهداری به شرکت‌های تخصصی می‌تواند راهکار مناسبی باشد.

آموزش: آموزش نیروی انسانی متخصص در زمینه تعمیر و نگهداری و استفاده از تکنولوژی‌های جدید، از الزامات این حوزه است.

استفاده از نرم‌افزارها: استفاده از نرم‌افزارهای CMMS (Computerized Maintenance Management System) می‌تواند در مدیریت و برنامه‌ریزی تعمیر و نگهداری بسیار مفید باشد.

نتیجه‌گیری:

تعمیر و نگهداری اصولی و صحیح قطعات و ماشین آلات صنعتی، سرمایه‌گذاری ارزشمندی برای کسب و کارها است. با اتخاذ رویکردی پیشگیرانه و استفاده از روش‌های مناسب، می‌توان راندمان و طول عمر ماشین آلات را افزایش داد، هزینه‌ها را کاهش داد و از بروز توقفات ناگهانی و پرهزینه جلوگیری کرد.